Suni Tohumlama

Birliğimiz, bünyesinde görev yapan veteriner hekim ve suni tohumlama teknisyenleri vasıtasıyla suni tohumlama faaliyetlerini yürütmektedir. 2022 yılında Birlik personeli tarafından 11.564 adet suni tohumlama yapılmıştır.

Yıllara Göre Suni Tohumlama Sayısı

Suni Tohumlama Hizmet Bedeli

Tohumlama Hizmet Fiyatlarımız

Boğa Adı	Irkı	Soy Kütüğü No	Üyelerimize Fiyat	Aday Üyelerimize Fiyat
NEPOLEAN(DİŞİ)	SİYAH ALACA	551HO03646	780	820
GS VIGARO	SİMENTAL	AT 009420522	430	470
GS WLADIMIR	SİMENTAL	AT 350677528	470	510
GS MARTINO	SİMENTAL	AT 436513322	430	470
GS VANADIUM	SİMENTAL	AT 567142828	510	550
ECHO	SİMENTAL	AT 887109568	470	510
GS HENDORF	SİMENTAL	AT984236628	470	510
BURGER	HEREFORD	CZ568269042	430	470
REDALERT	KIRMIZI HOLSTIEN	DE 000358633679	430	470
VILLEROY	SİMENTAL	DE 09 47673487	470	510
ZARIUS	SİMENTAL	DE 0946950702	430	470
GS DIAVOLO	SİMENTAL	DE000946786344	470	510
REDKISS	KIRMIZI HOLSTIEN	DE0541006763	430	470
MURILLO PP	SİMENTAL	DE0948668362	430	470
WILDSTEIG	SİMENTAL	DE0949650898	430	470
HERZFEUER	SİMENTAL	DE0953491132	470	510
PARALLEL P	SİYAH ALACA	DE358110848	510	550
RONALDO PP	SİMENTAL	DK 03175701875	430	470
JAGGER	SİYAH ALACA	FR 1451884517	430	470
NATUREL	MONTOFON	FR 2136056555	430	470
HADES	LİMUSİN	FR 2424552689	430	470
JOOKI	MONTBELİARDE	FR 3543292891	430	470
JAMICAL JB	MONTBELİARDE	FR 3922042665	470	510
JEREMIAH	MONTBELİARDE	FR 4974877914	510	550
ARNİCA	NORMANDE	FR 5006568986	430	470
LARGO	MONTOFON	FR 5239991685	430	470
HAREM	CHAROLEIS	FR 6950741920	430	470
HELUX	MONTBELİARDE	FR 7120053828	470	510
JIVAROS	NORMANDE	FR 7273830794	430	470
MITZUKI	SİYAH ALACA	FR 8561102456	430	470
JEROME	MONTOFON	FR1214042733	430	470
IMPEC	MONTBELİARDE	FR1214094127	510	550
ORIENT P	SİYAH ALACA	FR1452673177	430	470
LIMA	NORMANDE	FR4948130227	430	470
LEOGNAN JB	MONTBELİARDE	FR8542202520	470	510
PAMPERO	MONTOFON	IT 022990153098	430	470
CHANDON	SİYAH ALACA	IT 1990948753	430	470
CERESIO LUZERN	SİYAH ALACA	IT012990068080	430	470
SAMSUN	SİMENTAL	IT093990236364	510	550
ROEN	NORVEÇ KIRMIZISI	NO 11690	470	510
OĞUZHAN	SİYAH ALACA	TR 01264157	320	360
KORAY	CHOROLAIS	TR 032077598	340	380
YAĞIZ	ANGUS	TR 051270738	340	380
HİLAL	JERSEY	TR 06575200	320	360
ÖZCAN	SİYAH ALACA	TR 10115855	320	360
ÜNVER	SİYAH ALACA	TR 10115889	320	360
ÖZDEN	MONTOFON	TR 102567904	320	360
ŞENER	CHOROLAIS	TR 191308081	340	380
METEHAN	SİMENTAL	TR 191361816	320	360
AKKOYUN	SİYAH ALACA	TR 220228J	320	360
SEÇKİN	SİYAH ALACA	TR 22315340	320	360
ÇAY	SİYAH ALACA	TR 390061C	320	360
PAKDİL	MONTOFON	TR 421490529	320	360
KUBİLAY	MONTOFON	TR 421698013	320	360
HİTİT	SİMENTAL	TR191290746	320	360
ORDİNARYUS	SİMENTAL	TR191361810	320	360
BEYHAN	SİMENTAL	TR191361830	320	360
BEYHAN	SİMENTAL	TR191361830	320	360
VATANSEVER	SİMENTAL	TR191361838	320	360
ALLOY(DİŞİ)	MONTOFON	US 197671	550	590
GÜCÜMOĞLU	SİMENTAL		320	360
OPAVA (DİŞİ)	SİYAH ALACA	FR2928456861	780	820
VINCENTE	PIEDMENTOSA	IT 004991337028	470	510
SEMİH (ÇİPLİ HF)	SİYAH ALACA		470	510
BISTECCA BE	BELÇİKA MAVİSİ	BE 163643291	430	470

* 04.07.2023 TARİHİ İTİBARİYLE BOĞA SPERMALARI UYGULAMA FİYAT LİSTESİDİR.

Daha fazla bilgi için:

Cem Çağdaş ARKÖSE(Amasya DSYB Müdürü)

Tel.: 90 533 404 71 12

E-posta: carkose@amasyadsyb.org

Ekibimiz

Ekip Hizmet Bölgeleri

Bölge	Sorumlu	Bölge Detay
Amasya	Veteriner Sağ. Tek. Volkan EKMEKÇİ	Kayabaşı, Karasenir, Bağlarüstü, Boğaköy, Yıldızköy, Doğantepe, İlgazi, Köyceğiz, Kayacık, Gerne, Ortaköy, Soma, Sıracevizler, Bağlıca, Aydoğdu, Kutuköy, Tuzsuz, Oluz, Gökdere, Musaköy, Belmebük, Karaköprü, Damudere, Ardıçlar, Sarıkız Ovasaray, Meşeliçiftliği, Çavuş, Beke, Kayrak, Büyük Kızılca, Aksalur
Merzifon 1.Bölge	Veteriner Hekim Suat KIRIŞ	Osmanoğlu, Bayat, Kayadüzü, Çavundur, Çayır, Gökçebağ, Çobanören, Aksungur, Karamustafapaşa, Şeyhyeni, Hırka, İnalan, Gelinsini, Muşruf, Derealan, Aşşağıbük, Yukarıbük, Sarıköy, Karamağra, Akören
Merzifon 2.Bölge	Veteriner Sağ. Tek. Hüseyin Emre KELEŞ	Karatepe, Hanköy, Alıcık, Karacakaya, Elmayolu, Demirpınar, Bulak, Diphacıköy, Koç, Eymir, Sazlıca, Hayrettin, Yakup, Oymak, Kıreymir, Çamlıca, Hacet, Hacıyakup, Büyükçay, Küçükçay, Pekmezci
Merzifon 3.Bölge	Veteriner Sağ. Tek. Feridun ERDEM	Bahçecik, Yol Üstü, Ortaova, Yalnız, Yenice, Aktarla, Karşıyaka, Alişar, Gümüştepe, Beyazıt, Esentepe, Sarıbuğday, Uzunyazı, Selimiye, Yeşilören, Çayırözü, Saraycık, Akpınar, Kızıleğrek, Kamışlı, Kuyuköy, Türkoğlu, Çaybaşı, Balgöze, Mahmutlu, Oymaağaç, Yaylacık
Gümüşhacıköy	Veteriner Sağ. Tek. Furkan AL	Gümüşhacıköy
Hamamözü	Veteriner Sağ. Tek. Yusufcan SARIKAYA	Hamamözü
Suluova	Veteriner Sağ. Tek. Emre YAĞIZ	Suluova
Göynücek	Veteriner Sağ. Tek. Sinan ÇAM	Göynücek
Taşova	Veteriner Sağ. Tek. Utku AKYOL	Taşova

İneklerde Kızgınlık, Suni Tohumlama, Gebelik ve Doğum

Kızgınlık

Bir işletmede her ineğin süt veriminin yanı sıra yılda bir buzağı vermesi istenir. Normal gelişimini tamamlamış düveler 15-16 aylık yaşta tohumlanıp gebe bırakılmalıdır. Bundan daha erken yaşta sağlanan gebelik düvelerin hem gelişmelerini geriletir hem de işletmeye sağlayacağı toplam yararı azaltır. Hangi yaşta olurlarsa olsun, dişi sığırların belirli fizyolojik belirtiler eşliğinde gösterdikleri çiftleşme isteğine kızgınlık denilmektedir. Yöremizde kızgınlık ile eş anlamlı olarak öğürsemek kelimesi de kullanılmaktadır. Gebelik sağlanamadığı sürece sığırlarda kızgınlık ortalama 21 günde bir tekrarlanır. Bu durum da Kızgınlık Döngüsü olarak tanımlanır. Kızgınlık döngüsü, ovulasyon ve gebeliğin gerçekleşmesi için gereken ve hayvan gebe kalmadığı sürece birbirini izleyen olaylar zinciridir.

Dişi sığırlar kızgınlık göstermeye başladıkları yaştan itibaren gebe kalmadıkları sürece her 18-21 günde bir kızgınlık gösterirler. Her döngü ortalama 21 gün devam eder.

Düveler mümkünse doğum güçlüğü yaratmayacak boğaların spermalarıyla tohumlanmalıdır. Melezleme yapılacak ise küçük cüsseli ırklar tercih edilmelidir. İkinci ve daha sonraki yavrulara gebe bırakılacak ineklerde, inekten kaynaklanan zor doğum olasılığının düşmesi beklenir.

İnekler doğumlarını takip eden 1. ayda kızgınlık gösterirlerse de hemen tohumlanmamalıdır. Doğuran bir sığırın tekrar tohumlanması için hiç olmazsa 50-60 gün geçmesi beklenmelidir. Bu hem yeterince süt elde edebilmek hem de tohumlama başarısını artırmak, yani gebelik sağlama ihtimalini yükseltmek için gereklidir. Gebe kalan inekler izleyen doğumlarına 45-60 gün kala kuruya çıkarılmalıdırlar. Böylece ineklerin bir yılda 10 ay kadar sağılmaları ve bir doğum yapmaları sağlanmış olur.

Doğumu takip eden 85-90. günde hala gebe bırakılamamış inekler işletmeye yük olmaya başlarlar. Çünkü bu dönemden sonra gebelik sağlanamayan her kızgınlık laktasyonun düşük süt verimli dönemi ya da hayvanın sağılmayacağı sürenin 20 gün uzaması, bir yılda elde edilecek buzağı sayısının azalması ve verimsiz dönem masraflarının artması anlamına gelir. Bu nedenle ineklerin kızgınlıklarının iyi takip edilmesi, tohumlamanın zamanında ve hatasız yapılması gerekir.

Tohumlama başarısı sadece tohumlamacının becerisi değil, uygun tohumlama zamanının iyi belirlenmesi ile yani iyi kızgınlık takibi ile de ilişkilidir. Bunun için ineğin doğurduğu tarih, kızgınlık gösterdiği tarihler, tohumlama tarihleri kaydedilmeli ve kızgınlık takibi bu bilgilere göre yapılmalıdır.

Başta yüksek verimliler olmak üzere bazı ineklerin kızgınlık belirtilerini fark etmek oldukça zordur. Gizli kızgınlık olarak tanımlanan bu durumun size zarar vermemesi için kızgınlık takibinin dikkatli bir şekilde yapılması ve günde sabah ve akşam iki kere en az 20 dakika süre ile kızgınlık göstermesi beklenenlerin izlenmesi gerekir. İneklerin çoğu gece veya sabaha karşı kızgınlık gösterirler. Bu nedenle sabahın erken saatlerinde yapılacak kontroller daha önemlidir.

Kızgınlıkların saptanması

Sürüde döl verimi bakımından iyi bir sonuç alabilmenin ilk koşulu kızgınlıkların zamanında ve doğru şekilde saptanmasıdır. İşletmenin karlılığı açısından bu konu çok önemlidir.

Temel prensipler

• Kızgınlık ortalama 6-18 saat arasında sürmektedir. Bu süre ve davranış biçimi ahırın yapısı, hayvanın ayak ve tırnak sağlığı başta olmak üzere mevsim, besleme vb çevre faktörlerinden etkilenmektedir.
• İşletme sahibi veya görevli, hayvandaki davranış değişikliğini saptamak için yeterli zaman ayırmalı, özellikle bir sığırın diğer sığırların aşmasına izin vermesi halinin kızgınlığın tek özel davranışı olduğu bilinmelidir. Gözleme dayalı tespit etkili, güvenilir, basit ve ucuzdur. Dikkatli bir kişi yeterli zaman ayırarak kızgınlık gözlemi yapıyorsa bu temel yöntem olarak değerlendirilebilir.
• Gözlem için en uygun zaman, başta sabahın ilk saatleri olmak üzere, sağım ve yemleme gibi işlerin yapıldığı saatlerin dışındaki sürünün sakin olduğu dönemdir.
• Gözlem için aynı zamanda her fırsattan da yararlanmalıdır. İnekler en az 20 dakika boyunca ve günde iki kez izlenmelidir. Çünkü ineklerin çoğunun kızgınlık davranışı göstermeleri arasında geçen süre 20 dakika kadardır. Günde iki sefer gözlem yapılacak ise;

  Sabah sağımdan önce ve akşam, işlerin bitmesinden 1 saat sonra uygun zamanlardır. Her gözlem en az 20 dakika olarak gerçekleştirilmelidir.

Suni Tohumlama Projeleri

Birliğimiz, bölgemizde suni tohumlama uygulamalarını artırararak hayvan ıslahına ve hayvan hastalıkları ile mücadeleye katkı sağlamak amacıyla 2016 yılından itibaren kendi olanaklarıyla suni tohumlama projelerini uygulamaya başladı.

Proje bölgelerinde yer alan köylerin merkeze uzaklığı ve yollarının mevsim koşullarından olumsuz olarak etkilenmesi, verilen suni tohumlama hizmetlerini zorlaştırmakta ve maliyetleri yükseltmektedir. Ancak, Birliğimiz hayvan ıslahının, süt ve besi hayvancılığında aynı gider ile daha yüksek verim elde edilmesi ile üreticilere sağladığı ekonomik fayda dolayısıyla, bu bölgedeki suni tohumlama faaliyetlerinin devam ettirilmesinin İlimiz hayvancılığının gelişmesine ve sürdürülebilirliğine katkı sağladığını değerlendirdiğinden, karşılaşılan zorluk ve yüksek maliyetleri Birlik olanaklarıyla karşılamaktadır.

01 Ocak–31 Aralık 2016 tarihleri arasında bir yıl süreyle uygulanmak üzere, Taşan Dağı bölgesindeki toplam 17 köyde, yetiştirilen ineklerin kültür ırkı etçi boğaların spermalarıyla gebe bırakılmasına destek verilerek, buzağıdan sağlanan gelirin artırılması ve daha nitelikli besi materyali elde edilmesi amacıyla, "Taşan Dağı'ndaki köylerde Suni Tohumlama Yoluyla Etçi Melez Buzağıların Elde Edilmesi" adlı bir projeyi kendi olanaklarıyla hayata geçirmek için çalışmalara başladı.

Birliğimiz ve Merzifon İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü tarafından 29 Aralık 2015 tarihinden itibaren eğitim ve bilgilendirme çalışmalarına başladı. Toplantılarda, Birlik personeli tarafından, projenin amacı, süresi, uygulama alanı, proje kapsamına giren köylerde suni tohumlamanın 30 TL. indirimli uygulanacağı, suni tohumlamanın faydaları, suni tohumlama yoluyla daha verimli hayvanlar elde edileceği ve suni tohumlama yaptıranların hayvancılık desteklemelerinden daha fazla faydalanacakları konuları üzerinde durularak üreticilere proje hakkında tanıtım ve bilgilendirme yapıldı. Merzifon İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü'nce görevlendirilen personel ise küpeleme, aşılama, vb. uygulamalar hakkında üreticilere bilgi verdi.

Merzifon İlçesine bağlı ve Taşan Dağı bölgesinde bulunan Akören, Aksungur, Bayat, Çavundur, Çobanören, Hırka, Kayadüzü, Karamağara, Karamustafapaşa, Osmanoğlu, Yakacık, İnalan, Gelinsini, Derealan, Aşağıbük, Ortabük ve Yukarıbük köylerinde uygulanan proje ile bu köylerde 2015 yılında 976 olan suni tohumlama uygulama sayısının 2016 yılında 1.482'ye yükselerek, 506 adet ile %52 oranında artış göstermesi sağlandı.

Birliğimiz, ilk projeden elde edilen olumlu sonuçlar nedeniyle, benzer bir proje olan "Amasya İlinde Suni Tohumlama Yoluyla Etçil Buzağıların Elde Edilmesi" adlı projeyi 01 Ocak–31 Aralık 2017 tarihleri arasında Hamamözü İlçesi ve bağlı köylerinde bir yıl süreyle uygulama kararı alarak eğitim ve tanıtım çalışmaları ile faaliyetlere başladı.

Hamamözü İlçesi ve İlçeye bağlı Alanköy, Arpadere, Aşağıovacık, Çayköy, Damladere, Dedeköy, Göçeri, Gölköy, Hıdırlar, Kızılcaören, Mağaraobruğu, Omarca, Sarayözü, Tekçam, Tepeköy, Yemişen, Yeniköy ve Yukarıovacık köylerinde uygulanan proje ile bu köylerde 2016 yılında 667 olan suni tohumlama uygulama sayısının 2017 yılında 947'ye yükselerek, 280 adet ile %42 oranında artış göstermesi sağlandı.

Üreticilerin, suni tohumlama yaptırmadan buzağı desteğinden faydalanabilmelerine olanak sağlayan yeni yasal uygulamaların hayata geçirildiği bu dönemde elde edilen bu artışın, özellikle bölgenin dağlık bir alan olması nedeniyle, projenin sağladığı fayda ve hayvan ıslahına katkısının oldukça yüksek olduğu değerlendirilmektedir.

Birliğimiz, ilk iki projeden elde edilen olumlu sonuçlar nedeniyle, benzer bir proje olan "Taşova'daki köylerde Suni Tohumlama Yoluyla Etçi Melez Buzağıların Elde Edilmesi" adlı projeyi 01 Ocak–31 Aralık 2018 tarihleri arasında Taşova İlçesi ve bağlı köylerinde bir yıl süreyle uygulama kararı alarak eğitim ve tanıtım çalışmaları ile faaliyetlere başladı.

01 Ocak–31 Aralık 2018 tarihleri arasında bir yıl süreyle uygulanmak üzere, Taşova bölgesindeki Alpaslan, Karsavul, Arpaderesi, Sepetli, Yayladibi, Destek, Karamuk, Boraboy, Mercimek, Çaydibi, Kırkharman, Gürsu, Yeşilyurt, Türkmentamı, Kozluca ve Kavaoğlu köylerinde, yetiştirilen ineklerin kültür ırkı etçi boğaların spermalarıyla gebe bırakılmasına destek verilerek, buzağıdan sağlanan gelirin artırılması ve daha nitelikli besi materyali elde edilmesi amacıyla çalışmalar başladı.

Proje uygulama safhası öncesinde Birliğimiz tarafından düzenlenen toplantılarda, projenin amacı, süresi, uygulama alanı, proje kapsamına giren köylerde suni tohumlamanın indirimli yapılacağı, suni tohumlamanın faydaları, suni tohumlama yoluyla daha verimli hayvanlar elde edileceği ve suni tohumlama yaptıranların hayvancılık desteklemelerinden daha fazla faydalanacakları konuları üzerinde durularak üreticilere proje hakkında tanıtım ve bilgilendirme yapıldı. Taşova İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü'nce görevlendirilen personel ise küpeleme, aşılama, vb. uygulamalar hakkında üreticilere bilgi verdi.

Amasya Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Suluova ilçesinde bulunan 18 dağ köyünde etçi melezleme projesini 01.01.2020 tarihinden 31.12.2020 tarihleri arasında 1 yıl olmak üzere gerçekleştirilmiştir. Projemizin tanıtımı için yıl içerisinde dağ köyleri ziyaret edilerek üreticilere projemiz hakkından bilgi verilmiştir. Birliğimiz İlçemizde bulunana dağ köylerinde suni tohumlama faaliyetlerinin arttırılması için suni tohumlama uygulama ücretinde %50 oranında indirim gerçekleştirmiştir.

Birliğimizin bu projedeki amacı dağ köylerinde suni tohumlamayı uygun fiyatlarla uygulayarak etçi melezlemeyi yaygınlaştırmak ve işletmede bulunan Hayvanları suni tohumlama yoluyla ıslah ederek daha kaliteli hale getirmektir. Bunun yanı sıra suni tohumlamadan doğan buzağıların bakanlığın vermiş olduğu hayvancılık desteklerinden en yüksek şekilde yararlanmasını sağlamaktır.

Proje süresi içerisinde 1012 adet suni tohumlama uygulanması yapılmıştır ve bir önceki yıla göre suni tohumlama sayılarında % 50 artış olmuştur. Proje dahilinde Suni tohumlamadan doğan 768 buzağı kombine etçi desteği almaya hak kazanmıştır.

Etçi melezlemeden doğan erkek buzağılar yerli ırklara göre daha kazançlı besilik danalar doğmasına neden olmuş, dişi buzağılar ise işletmede etçi verim yönü baskın olan damızlıklar olmasına neden olmuştur. Üreticimizin işletmelerinde doğan yüksek verim kabiliyetine sahip buzağılar bölgede suni tohumlama uygulamalarına inancı artırmıştır.

Amasya DSYB olarak ilimiz ıslah çalışmalarına katkı sağlamak amacıyla her yıl düzenli bir şekilde bütçe oluşturularak gerçekleştirmekte olduğumuz ve bu yılda Göynücek ilçemizde yürütülmekte olan Suni Tohumlama Uygulamalarının Yaygınlaştırılması adlı projemiz sonuçlandırılmıştır

2021 yılı projemiz için seçilen ilçemiz Göynücek ve ilçeye bağlı 38 köyümüzdür. 11 Ocak – 31 Aralık 2021 tarihleri arasında GenTürk boğalarına ait spermalardan gerçekleştirilen suni tohumlama uygulamasında yol dahil ücretlendirilmesi 50 TL olup ithal spermalarda da bir o kadar indirim yapılmıştır.

Göynücek ilçesinde 2021 yılında 1097 adet suni tohumlama uygulaması gerçekleştirilmiştir. 2022 yılı içerisinde doğmasını beklediğimiz buzağıların verileri başlık altında paylaşılmaya devam edecektir. Gerçekleştirilen Islah projesi Göynücek ilçesi sınırlarında bulunan köylerde, yetiştirilen ineklerin kültür ırkı boğa spermalarıyla gebe bırakılmasıyla, buzağılardan sağlanan gelirin artırılması ve daha nitelikli damızlık hayvanlarının elde edilmesidir.

Proje ile elde edilecek sonuçlar

• Bölgedeki yetiştiriciler suni tohumlama uygulamaları ve sağladığı faydalar konusunda eğitilerek bilinçlendirilecektir.
• Suni tohumlama marifetiyle gebe bırakılacak ineklerden doğacak buzağılar küpelenerek kayıt altına alınacaktır.
• Yetiştiricilerin mevcut yerli ve melez ineklerinden melezleme yoluyla elde edilen buzağıların küpelenerek numaralanması, sahiplerinin devletin teşvik ve desteklerinden yararlanmalarına imkan sağlayacaktır.
• Yapay tohumlama sonucu elde edilen erkek buzağıların besi kabiliyeti daha yüksek olacağı için pazar fiyatı daha fazla olacak, dişi buzağılar ise mevcut koşullarda yerlilerden daha iyi gelişecektir. Melezlemede simental ve monbeliarde gibi kombine verimli ırklar kullanıldığında doğacak dişilerden daha fazla süt elde edilebilecektir.
• Elde edilecek süt ve et ürünleri ile düvelerin piyasa koşullarına uygun olarak pazarlanmasıyla yetiştiricilerin gelirleri artacaktır.
• Bölgede doğal tohumlama yoluyla bulaşan hastalıkların yayılmasının önlenmesine katkı sağlanacaktır.
• Yetiştiricilerin ekonomik gelirlerinin artırılması yaşam koşullarının iyileştirilmesine ve yeni yatırımlara katkı sağlayacaktır.